Επιβεβαιώνονται οι «καταστροφολόγοι»

Στις 30 Ιουνίου λήγει η παράταση του Μνημονίου που έχει συμφωνήσει η Κυβέρνηση Σύριζα-Ανέλ και στον ορίζοντα δεν διαφαίνεται τίποτα για την συνέχεια. Υπό αυτές τις συνθήκες, η δόση στο ΔΝΤ δεν θα καταβληθεί και η χώρα θα χρεωκοπήσει επισήμως. Δεν ξέρω αν η χρεωκοπία ήταν το αρχικό σχέδιο της Κυβέρνησης ή αν εκεί αυτοεγκλωβίστηκε λόγω ανικανότητας. Το βέβαιο είναι ότι, αν συμβεί αυτό, θα επιβεβαιωθούν όλα εκείνα τα οποία μέχρι προ τινος χαρακτηρίζονταν καταστροφολογίες.

Οι περιορισμοί στις κινήσεις κεφαλαίων είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο, καθώς οι τράπεζες ήδη από πολύ καιρό στηρίζονται αποκλειστικά στον ELA της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που όμως δεν μπορεί να συνεχίσει να χρηματοδοτεί χώρα που δεν είναι σε πρόγραμμα. Το ότι ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος μόλις προ ημερών διαβεβαίωνε ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση περιορισμών, μικρή αξία έχει, και μάλλον καταδεικνύει την μικρή επαφή της Κυβέρνησης με την πραγματικότητα.

Αυτά που θα ακολουθήσουν αν η Κυβέρνηση συνεχίσει την παράφρονα πολιτική του τελευταίου πενταμήνου είναι πέραν πάσης φαντασίας για τον πολύ κόσμο που πίστεψε σε μια διαπραγμάτευση με αξιοπρέπεια. Δημόσιοι Υπάλληλοι και συνταξιούχοι δεν έμειναν ποτέ απλήρωτοι, όσο μπορεί κανείς να θυμηθεί. Παρά ταύτα, και αυτό θα συμβεί, και πολλοί λίγοι το έχουν συνειδητοποιήσει.

Οι οικονομικές εξελίξεις του προσεχούς μήνα προβλέπονται ραγδαίες. Και αναπόφευκτα θα ακολουθήσουν και πολιτικές.

 

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Real News στις 21 Ιουνίου 2015

Ολική διαγραφή χρέους, έλεγαν οι λαϊκιστές…

Γερμανικά δικαστήρια ζήτησαν από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης να γνωματεύσει κατά πόσο οι αγωγές Γερμανών που είχαν αρνηθεί να συμμετάσχουν στο PSI του 2012 εμπίπτουν στην κατηγορία «αστικών ή εμπορικών υποθέσεων». Και εκείνο αποφάνθηκε πως εμπίπτουν, και άρα μπορεί να εξετασθεί η ουσία της υπόθεσης. Ενδεχομένως δηλαδή και να καταδικαστεί το Ελληνικό Δημόσιο στην καταβολή αποζημίωσης.

Αν και δεν έχουμε φτάσει εκεί, η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης δείχνει ότι δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις για το βουνό του χρέους που δημιουργήθηκε σε τρεις δεκαετίες συνεχών κρατικών ελλειμμάτων. Το PSI, η διαγραφή δηλαδή του 53,5% της ονομαστικής αξίας ομολόγων που κατείχε ο ιδιωτικός τομέας (τράπεζες, ταμεία, ιδιώτες, κλπ) ήταν μια λύση ανάγκης, με την οποία οι ιδιώτες επωμίστηκαν ένα μεγάλο κόστος στα πλαίσια της προσπάθειας να καταστεί το ελληνικό χρέος βιώσιμο. Ήταν μια απόφαση που ελάφρυνε το Δημόσιο Χρέος κατά 100 δις περίπου, αλλά φυσικά με ισόποσο κόστος των ιδιωτών.

Αν ένα κούρεμα 53,5% δημιουργεί τέτοιες επιπλοκές, όπως αυτή η δικαστική απόφαση, αλλά και η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών που απαιτήθηκε, μπορεί κανείς να φανταστεί πόσες θα ήταν οι συνέπειες μιας μονομερούς διαγραφής του χρέους κατά 100%, όπως ζητούσαν επί τόσα χρόνια οι λαϊκιστές του Σύριζα και των Ανέλ; Και αφού ήταν τόσο εύκολο, γιατί δεν το κάνουν τώρα που έγιναν Κυβέρνηση;

 

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Real News στις 14 Ιουνίου 2015

Έσπειραν σεισάχθειες, θερίζουν ανακεφαλαιοποιήσεις

Μέσα στον προεκλογικό ορυμαγδό υποσχέσεων του ΣΥΡΙΖΑ προς όλους, στελέχη του επανειλημμένα έλεγαν ή άφηναν να εννοηθεί ότι όταν γίνουν κυβέρνηση θα προχωρήσουν σε κάποιου είδους «σεισάχθεια», ελάφρυνση ή κούρεμα των υποχρεώσεων των πολιτών προς τις τράπεζες. Μέσα στο γενικότερο κλίμα που δημιουργήθηκε, φαίνεται ότι στο πρώτο τετράμηνο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ πολύς κόσμος σταμάτησε να εξυπηρετεί τις υποχρεώσεις του, ακόμη και αν είναι σε θέση να το κάνει, εν αναμονή τέτοιας ευνοϊκής ρύθμισης.

Οι αριθμοί είναι εφιαλτικοί. Τα λεγόμενα «κόκκινα δάνεια» από 80 δις ενδεχομένως να έχουν φτάσει και τα 100, την ίδια ώρα που οι καταθέσεις πέφτουν με γρήγορο ρυθμό. Είναι προφανές ότι, την ώρα που δεν μπορεί να κλείσει ούτε καν δημοσιονομικό κενό 2-3 δις, είναι εντελώς αδύνατο να παρέμβει η κυβέρνηση με οποιονδήποτε τρόπο, με χρήματα των φορολογουμένων, για την ελάφρυνση «κόκκινων δανείων» της τάξης των 100 δις. Ανεξαρτήτως του αν είναι ηθικό, είναι σίγουρα απολύτως ανέφικτο. Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε άμεση ανακεφαλαιοποίηση των ήδη εύθραυστων τραπεζών, και χρήματα για κάτι τέτοιο ούτε υπάρχουν, ούτε προβλέπονται από κάποιο «εξωτερικό πακέτο».

Άλλη μια ανεδαφική υπόσχεσή τους οδεύει προς τα αζήτητα. Όταν σπέρνεις «σεισάχθειες» είναι σίγουρο ότι θα θερίσεις ανακεφαλαιοποιήσεις. Και αν δεν έχεις τα χρήματα να τις κάνεις, τότε απλώς λαϊκίζεις, για να κερδίσεις την εξουσία. Αλίμονο σε όσους τους πίστεψαν.

 

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Real News στις 30 Μαΐου 2015

Η Αριστερά του λεφτόδεντρου και η σκληρή πραγματικότητα

Από την αρχή υποστηρίζουμε ότι, αργά η γρήγορα ο ΣΥΡΙΖΑ θα βρεθεί αντιμέτωπος με την πραγματικότητα, η οποία δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τις ανεδαφικές προεκλογικές του υποσχέσεις. Ήδη έχουν πάρει πίσω μερικές από τις πιο εμβληματικές: τα μνημόνια παρατάθηκαν αντί να σκιστούν, η αύξηση του κατώτατου μισθού πάει για το 2016, το ίδιο και το αφορολόγητο των 12.000, ο ΕΝΦΙΑ, ο 13ος μισθός…

Το τελευταίο, και πιο τρανταχτό, δείγμα αναντιστοιχίας υποσχέσεων και πραγματικότητας είναι η προστασία της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς. Ο ΣΥΡΙΖΑ διακήρυσσε ότι η πρώτη κατοικία είναι απολύτως προστατευμένη. Κατόπιν, διάφορες διαρροές μιλούσαν για προστασία σε αντικειμενική τιμή πάνω από κάποιο ποσό, που στην αρχή ήταν 200.000, μετά έγινε 100.000, κοκ. Μια ρύθμιση όμως που προστατεύει μόνο τους πολίτες με εισόδημα μέχρι… 6.000 ευρώ είναι εξόφθαλμη κοροϊδία των πολιτών. Διότι αυτό είναι εισόδημα απόλυτης φτώχειας, η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου βρίσκεται πάνω από αυτό!

Ο μόνος λόγος, για τον οποίο μπορεί να νομοθετηθεί κάτι τέτοιο, είναι γιατί η Κυβέρνηση δεν τολμά να πει την αλήθεια στον κόσμο. Να πει δηλαδή ότι αν προστατευτεί απολύτως η πρώτη κατοικία, όπως υποσχόταν, οι τράπεζες θα χρειαστούν νέα ανακεφαλαιοποίηση. Και λεφτά για κάτι τέτοιο δεν υπάρχουν. Το ξέρω, είναι μεγάλο σοκ για μια Αριστερά που πιστεύει στο λεφτόδεντρο. Να δούμε τώρα αν θα αντέξει την πρόσκρουση στην σκληρή πραγματικότητα.

 

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Real News στις 24 Μαΐου 2015

Η φαρσοκωμωδία με την «Τράπεζα BRICS»

Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική αποφάσισαν εδώ και ένα χρόνο να συστήσουν μια αναπτυξιακή Τράπεζα με μετοχικό κεφάλαιο 100 δις δολαρίων. Την εβδομάδα που μας πέρασε, ο υφυπουργός οικονομικών της Ρωσίας μας κάλεσε να συμμετάσχουμε και εμείς. Το πώς αυτό έγινε επίκεντρο της ειδησεογραφίας των ημερών, είναι ενδεικτικό της γελοιότητας που μας περιβάλλει.

Η Τράπεζα αυτή θα χρηματοδοτεί αναπτυξιακά έργα στις χώρες που την συναποτελούν. Προφανώς και δεν θα αγοράζει ομόλογά τους. Πολύ περισσότερο όταν το σύνολο του μετοχικού της κεφαλαίου επαρκεί για περίπου το ένα τρίτο του χρέους μας, που πρέπει να αναχρηματοδοτήσουμε. Επίσης, για να γίνεις μέλος στην Τράπεζα αυτή, θα πρέπει να εισφέρεις μερικά δισεκατομμύρια στο μετοχικό της κεφάλαιο, την ώρα που εμείς για να πληρώσουμε μερικά εκατομμύρια στο ΔΝΤ χρησιμοποιήσαμε αποθεματικό έκτακτης ανάγκης.

Το ότι αφήνεται να εννοηθεί ότι αυτή θα μπορούσε να είναι μια εναλλακτική λύση στο χρηματοδοτικό μας πρόβλημα, είναι απόλυτα γελοίο. Εξηγείται βεβαίως από το δραματικό αδιέξοδο, στο οποίο έχουμε περιέλθει λόγω των κυβερνητικών χειρισμών. Μετά το Ιράν, τη Ρωσία, τους υδρογονάνθρακες, την Κίνα, η Τράπεζα BRICS είναι ακόμα μια απόδειξη ότι η Κυβέρνηση δεν έχει καμία απολύτως επαφή με την πραγματικότητα και το μόνο που την απασχολεί είναι η επικοινωνιακή διαχείριση της καταστροφής, στην οποία με μαθηματική βεβαιότητα μας οδηγεί.

 

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Real News στις 17 Μαΐου 2015

ELA, η κλωστή που μας κρατάει στη ζωή

Το τραπεζικό σύστημα και ολόκληρη η χώρα κρατιούνται στη ζωή αποκλειστικά και μόνο από τον Έκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας της Ευρωπαϊκής Τράπεζας, τον λεγόμενο ELA. Αυτός τροφοδοτεί τις τράπεζες με ρευστό τους τελευταίους μήνες που οι Έλληνες τραβούν τις καταθέσεις τους, ανήσυχοι από την διαπραγματευτική τακτική της Κυβέρνησης.

Η ΕΚΤ όμως υπακούει σε αυστηρούς κανονισμούς και ήδη κινείται αρκετά οριακά ως προς αυτούς. Έχει μεν απαγορεύσει στις τράπεζες να δανείζουν περαιτέρω το Δημόσιο μέσω εντόκων γραμματίων, συνεχίζει όμως να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα που έχουν στην κατοχή τους οι ελληνικές τράπεζες ως ενέχυρο έναντι της παροχής ρευστότητας. Και δέχεται αυτά τα ομόλογα χωρίς το κούρεμα που θα επιβαλλόταν από τις τιμές χρεωκοπίας, στις οποίες διαπραγματεύονται στις αγορές.

Η αύξηση του ορίου ρευστότητας κατά 2 δις την περασμένη εβδομάδα συμβάδισε με την αισιοδοξία των ημερών σχετικά με την συμφωνία της Ελλάδας με τους εταίρους. Καθώς όμως τίποτα δεν είναι οριστικό, η κατάσταση εξακολουθεί να κρέμεται από μια κλωστή: αν διαφανεί ξανά ότι πάμε σε αδιέξοδο, ή ότι ενδεχόμενη συμφωνία δεν περνάει από το Κοινοβούλιο, η ΕΚΤ θα πιεστεί εντός των ημερών να κουρέψει την τιμή στην οποία δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρο και να κλείσει την στρόφιγγα της ρευστότητας.

Το τι θα ακολουθήσει, ας ευχόμαστε να μην το μάθουμε ποτέ.

 

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Real News στις 10 Μαΐου 2015

Απόλυτη τραπεζική ασφυξία

Οι τράπεζες πρακτικά είναι νεκρές. Οι καταθέσεις είναι σχεδόν μισές σε σχέση με τις χορηγήσεις, και η διαφορά μεταξύ τους καλύπτεται από τον ELA. Και σαν να μην έφτανε αυτό, το 1/8 περίπου των καταθέσεων έχει δανειστεί από τις τράπεζες στο Δημόσιο με τη μορφή Εντόκων Γραμματίων. Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι παράλογο να περιμένει κανείς τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας από τις τράπεζες.

Για να αντιστραφεί η πορεία προς την απόλυτη ασφυξία της αγοράς, πρέπει να συμφωνήσει επειγόντως η Κυβέρνηση με τους εταίρους. Ακόμα και αν δεν λέγεται Μνημόνιο, ένα χρηματοδοτικό πρόγραμμα είναι απαραίτητο για να πάψουν να καλύπτονται οι ανάγκες του Δημοσίου από τις καταθέσεις των πολιτών και από τα αποθεματικά της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αυτό θα λήξει την πεντάμηνη ήδη αβεβαιότητα και θα δώσει το σύνθημα για επιστροφή των καταθέσεων στις τράπεζες.

Η απομόχλευση των ισολογισμών των τραπεζών, η προσπάθεια δηλαδή μείωσης των χορηγήσεών τους, θα αντιστραφεί πιο μακροπρόθεσμα: όταν αποκατασταθεί η ηρεμία στην αγορά, ξεκινήσουν επενδύσεις και επιστρέψουν οι καταθέσεις σε ικανοποιητικό βαθμό ώστε να γεφυρωθεί το σημερινό χάσμα καταθέσεων-χορηγήσεων και να αποδεσμευτούμε από τον ELA.

Για κάποιον περίεργο λόγο, η Κυβέρνηση δεν δείχνει να αντιλαμβάνεται τίποτε από αυτά και ιδεοληπτικά επιμένει να κάνει τα ακριβώς αντίθετα.

 

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Real News στις 26 Απριλίου 2015

Κυβέρνηση χωρίς σχέδιο (ούτε) για το ασφαλιστικό

Το ασφαλιστικό είναι, αναμφισβήτητα, το σημαντικότερο οικονομικό μας πρόβλημα σήμερα. Για τη χρηματοδότησή του, ο Κρατικός Προϋπολογισμός καταβάλλει ετησίως περί τα 12 δις, δηλαδή μιάμιση φορά όσα εισπράττει από φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων ή όσο πέντε (!) ΕΝΦΙΑ. Ως εκ τούτου, δεν εκπλήσσει ότι η κυρία Λαγκάρντ, σύμφωνα με πληροφορίες, ζήτησε μειώσεις συντάξεων. Από την κρίση θα βγούμε μόνο αν λυθεί το ασφαλιστικό. Διαφορετικά, θα μας πάρει μαζί του.

Από την άλλη, είναι γεγονός ότι οι συνταξιούχοι έχουν υποστεί μεγάλες μειώσεις την τελευταία πενταετία και είναι δύσκολο να τους επιβληθούν κι άλλες. Δεδομένου όμως ότι το ασφαλιστικό πρέπει να λυθεί για να πάμε παρακάτω ως χώρα, τι αντιπρότεινε στην κυρία Λαγκάρντ μια Κυβέρνηση που θέλει να λέγεται αριστερή; Αύξηση εργοδοτικών εισφορών; Αυστηροποίηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης των 65 ετών; Κατάργηση των εξόφθαλμων προνομιούχων του συστήματος, όπως οι συνταξιούχοι της ΔΕΗ και του ΟΤΕ, τα ταμεία των οποίων συνεχίζουν κανονικά σε όλη τη διάρκεια της κρίσης να εισπράττουν από τον Προϋπολογισμό περί τα 1,2 δις, δηλαδή μισό ΕΝΦΙΑ;

Ας δεχτούμε, δηλαδή, ότι η κυρία Λαγκάρντ είναι ανάλγητη και πιέζει για μειώσεις συντάξεων. Η αυτοαποκαλούμενη «Κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας» τι σχέδιο έχει για το πρόβλημα; Ο λαλίστατος κύριος Ρωμανιάς που δήλωσε ότι το ασφαλιστικό είναι βιώσιμο ως το 2017, ποιά λύση προτείνει ώστε να μην καταρρεύσει το σύνολο του συστήματος;

 

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Real News στις 19 Απριλίου 2015

Θα σωθούμε από την πρόσκρουση;

Από τη λεγόμενη «διαπραγμάτευση» μέχρι στιγμής έχουμε κερδίσει μόνο την (πολύ αργή) προσαρμογή της κυβέρνησης στην πραγματικότητα.

Στην αρχή εγκατέλειψαν το σκίσιμο των μνημονίων με ένα νόμο και ένα άρθρο. Μετά ξέχασαν τη διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους. Ύστερα ζήτησαν την παράταση αυτού που θα έσκιζαν και δέχτηκαν έλεγχο από τη μισητή Τρόικα, με μόνο αντάλλαγμα να λέγεται αλλιώς. Τώρα, η «δημιουργική ασάφεια» έχει αρχίσει να συγκεκριμενοποιείται σε μέτρα με μετρήσιμο, έστω και υπεραισιόδοξο, αποτέλεσμα. Μέχρι και η μνημονιακή πρόβλεψη για πρωτογενές πλεόνασμα πάνω από 3% το 2015 έγινε δεκτή.

Το κρίσιμο ερώτημα πλέον είναι αν θα προλάβει να προσαρμοστεί η κυβέρνηση στην πραγματικότητα πιο γρήγορα από όσο χρόνο θα χρειαστεί η χώρα για να ξεμείνει από λεφτά. Η μη χρεωκοπία της χώρας, δηλαδή, εξαρτάται από το πόσο γρήγορα ο ΣΥΡΙΖΑ θα ξεχάσει όσα ανεδαφικά έταζε προς όλους προεκλογικά. Δεν είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρει, γιατί ο λαϊκισμός και η ιδεοληψία φαίνεται πως είναι δεύτερη φύση τους.

350 εκατομμύρια από τηλεοπτικούς σταθμούς, 150 εκατομμύρια από διαδικτυακό τζόγο, 250 εκατομμύρια από πάταξη λαθρεμπορίου, είναι περισσότερο ευχολόγια παρά επιτεύξιμοι στόχοι. Και οι παροχές 1,1 δις (όσο περίπου μισός ΕΝΦΙΑ) είναι απύθμενη ανευθυνότητα στην παρούσα οικονομική συγκυρία.

Μακάρι να ανανήψουν άμεσα και να σηκώσουν το αεροσκάφος της χώρας, το οποίο οδηγούν ολοταχώς σε πρόσκρουση.

 

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Real News στις 5 Απριλίου 2015

Ασφαλιστικό, το εθνικό μας φαλιμέντο

Το ασφαλιστικό μας σύστημα είναι εντελώς χρεωκοπημένο, και ας μην το παραδέχεται η κυβέρνηση. Το ξέρω ότι όλοι τους απεχθάνονται τους αριθμούς, το έχουν αποδείξει άλλωστε. Θα παραθέσω μόνο λίγους, που αποδεικνύουν ότι το ασφαλιστικό είναι το εθνικό μας φαλιμέντο.

27 δις πληρώνουμε κάθε χρόνο σε συντάξεις. Μόνο 15 δις από αυτά καλύπτονται από εργατικές και εργοδοτικές εισφορές των σημερινών εργαζομένων. Τα υπόλοιπα 12 δις τα βάζει ο Κρατικός Προϋπολογισμός, οι φόροι μας δηλαδή. Αν αυτά τα 12 δις σας φαίνονται λίγα, αναλογιστείτε μόνο ότι ολόκληρος ο φόρος εισοδήματος όλων των φυσικών προσώπων της χώρας συγκεντρώνει μόνο 7 δις το χρόνο, ενώ ο αβάσταχτος ΕΝΦΙΑ συγκέντρωσε μόλις 2,5.

Οι αριθμοί αυτοί σημαίνουν ότι εάν μπορούσαμε να λύσουμε το ασφαλιστικό, θα μπορούσαμε να καταργήσουμε εντελώς τον ΕΝΦΙΑ και ολόκληρο τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων και να μας περισσέψουν και λεφτά για να βγούμε οριστικά από την κρίση.

Απορώ πώς μια κυβέρνηση της Αριστεράς που επαγγέλλεται την κοινωνική δικαιοσύνη, θεωρεί δίκαιο να πληρώνει κατά μέσο όρο συντάξεις χιλίων ευρώ σε συνταξιούχους κάτω των 65 (επίσημα στοιχεία) από φόρους εργαζομένων των 500 ευρώ. Ή πώς θεωρεί σωστό να συνεχίζει να επιβαρύνεται το χρεωκοπημένο αυτό σύστημα με στρατιές νέων πενηντάρηδων συνταξιούχων που προστίθενται σε αυτό καθημερινά. Είναι παράλογο, άδικο και εξωφρενικό.

 

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Real News στις 29 Μαρτίου 2015